Nu ben ik toch al even in Oeganda, bijna drie jaar, en ik heb het gevoel dat ik ‘het’ nog steeds te weinig tegenkom: de sprankeling van vrouwen die blij en vrij het leven in eigen hand hebben. Die weten dat hun mentale vrijheid net zo bijzonder als vanzelfsprekend is; dat Women Inc.-gevoel, zeg maar.

Als er één continent drijft op vrouwen, dan is dat Afrika. Aan hun kracht en uithoudingsvermogen kan ik niet tippen. Tegelijkertijd staat hun inspanning ten dienste van iedereen en alles om hen heen. De echtgenoot in de eerste plaats – zijn vrouw verbouwt eten, houdt de hut heel en schoon, wast en kookt. Ze zorgt voor iedereen in een grote kring van familie, stam- of clangenoten die een beroep op haar doet. Dat doet ze met flair en, als het even kan, in een kleurrijke gesteven jurk.

Zeggen dat voor de gemiddelde Afrikaanse vrouw het begrip ‘zelfontplooiing’ geen betekenis heeft, getuigt van een witte blik op Afrika. Een vrouw in traditioneel Afrika is haar gezin. Zonder echtgenoot is ze niemand, bestaat ze niet; op veel plaatsen trouwt een weduwe nog met een broer van haar man, om haar te behoeden voor de desastreuze ongebondenheid. Zonen zijn haar leven – letterlijk – omdat die later voor haar zorgen.

Zij hoeft niet te kiezen tussen werk of kinderen. Kommer en commentaar van Heleen Mees gaan aan haar voorbij want ze heeft niks te kiezen. Ze vraagt zich nooit met de oude Heleen van Royen af of ze wel genoeg seks heeft; ze mag haar man haar lichaam niet weigeren. Ze vraagt zich ook nooit met de nieuwe Van Royen af of haar man vreemdgaat – dat weet ze zeker en ze kan daar niks aan doen.

Voor een Hollandse Heleen en een doorsnee Afrikaanse geldt dat never the twain shall meet.
Verandert er dan niks? Zeker wel. In de stad kom ik nieuwe Afrikaanse vrouwen tegen; met pit en lef en de vastbeslotenheid er iets van te maken, zoals Liz, de jonge geluidsvrouw met wie ik afgelopen week opnames maakte. Fifi, de geliefde van een politiek commentator of modeontwerper Sylvia Owori.

Intussen ben ik zelf in hartje Afrika ook een multitaskmum met drie kinderen en het verlangen om veel mooi werk te maken. Een klassieke diplomatenvrouw ben ik daardoor nooit geworden. Al ziet het er wel een beetje zo uit, met een veranda die uitkijkt op het Victoriameer, die tuin vol apen, witte wijn bij krekels en kampvuur in de nacht en, natuurlijk, geborgen in de goede zorgen van twee sterke Afrikaanse vrouwen.
**
Multitaskmum verscheen als column op Womeninc.nl